Lutherkerk
Bodegraven
Het kerkgebouw
Het huidige kerkgebouw aan de Marktstraat
dateert uit 1871. In dat jaar vond er op
1 november de eerste dienst in plaats. Het
gebouw is, samen met de pastorie, gebouwd
door de Nieuwerbrugse aannemer P. van Schaik.
Het gebouw staat op de plaats van een oudere
kerk, die in 1870 bij de grote dorpsbrand
verloren is gegaan.
In 1956-1957 is de kerk gedeeltelijk gerestaureerd,
terwijl in 1967-1968 een volledige restauratie plaats heeft gevonden onder leiding van architect J. Noorlander. Boven op het dak van de kerk staat de zwaan, teken van de Lutherse kerk. De voorgevel van de kerk wordt gesierd door de Lutherroos.
De kerk staat ten opzichte van de rooilijn van de Noordstraat wat naar achteren. Dit is, omdat ten tijde van de bouw van de eerste kerk de Lutherse Kerk weliswaar gedoogd werd, maar officiëel niet toegestaan was. Het kerkgebouw werd dus achter een woning gebouwd, niet direkt zichtbaar vanaf de openbare weg. De huidige kerk werd op dezelfde plaats gebouwd. Pas in de jaren na 1956, bij de aanleg van de naastgelegen Marktstraat, werden enkele woningen weggebroken; vanaf dat moment is de kerk in alle glorie zichtbaar.
De kerk wordt gebruikt voor de zondagse diensten van de Emmaüsgemeente en voor trouw- en rouwdiensten. Daarnaast gebruikt de burgerlijke gemeente de kerk als trouwlocatie. Daarbij kan ook een beamer worden gebruikt.
Het kerkzegel
De Evangelisch - Lutherse Gemeente in Bodegraven maakt sinds 2012 deel uit van de Protestantse Wijkgemeente Emmaüs.
Zij werd gesticht in 1575 en was de op één na oudste lutherse gemeente in Nederland. Op het kerkzegel staat een zwaan met een brandende kaars op zijn rug. De oudste afbeelding daarvan is te vinden in het archief van Amsterdam en dateert van 1691. Het randschrift luidt: zegel van de kerk van Bodegraven, (levend vanuit de) onveranderde Augsburgse geloofsbelijdenis.
De zwaan komt voor uit een legende. Honderd jaar voordat Maarten Luther in 1517 zijn 95 stellingen bekend maakte, was er een hervormer in Tsjechië, genaamd Johannes Hus (de naam Hus betekent gans). Hus had veel kritiek op de katholieke kerk en kreeg steeds meer volgelingen. De katholieke kerk vond Hus te gevaarlijk en veroordeelde hem als ketter tot de brandstapel. Vlak voordat hij werd verbrand, zou hij hebben gezegd: "Gij zult nu een gans (= Hus) braden, maar over honderd jaar zult gij een zwaan horen zingen, die zult gij moeten verdragen". Deze profetie zag men in Luther vervuld.
De zwaan is in Nederland een geliefd ‘logo’ van het lutheranisme en is in veel lutherse kerken te vinden in het interieur, op de gevel of als windvaan. In Bodegraven staat er een zwaan op het dak van de kerk en op het liturgisch centrum op de lezenaar
De lutherroos
Maarten Luther noemde dit zegel, dat zeker niet zijn familiewapen is, “het merkteken van mijn theologie”.
“Het binnenste is een kruis, dat staat in een hart in zijn natuurlijke kleur, om mij er steeds weer aan te herinneren dat het geloof ons zalig maakt. Immers de rechtvaardige zal uit het geloof leven, uit zijn geloof in de Gekruisigde. Dit hart moet midden in een witte roos staan, omdat het geloof vreugde, troost en vrede geeft.
Daarom moet die roos wit zijn en niet rood, want wit is de kleur van de geesten en van alle engelen. Deze roos staat in een hemelsblauw veld, omdat de vreugde in het geloof de aanvang is van de komende hemelse vreugde.
Daaromheen een gouden ring, omdat deze zaligheid in de hemel eeuwig duurt en geen einde heeft en zoveel kostelijker is dan alle aardse vreugde en genot, als het goud schoner is, edeler en kostbaarder dan alle andere metalen.”
Kunstwerken: Wu Wei en Oievaars
Kunstenaars: Cara Yuan en Karlien 't Hooft
Pastor: Elizabeth Post
 |
|---|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |