top of page

Kerkplein 5

3441 BG Woerden

 

Website:

www.kerkpleinwoerden.nl

Petruskerk, Woerden

 

Geschiedenis

De eeuwenoude Petruskerk ligt in het centrum van Woerden aan het Kerkplein en staat gepositioneerd binnen het voormalige Romeinse fort Laurium. De kerk (NH / PKN) is gebouwd in laat gotische stijl met een driebeukige pseudobasiliek. Er ligt een kerktuin naast.

De Petruskerk kent een boeiende geschiedenis.

 

Op de plek van de Petruskerk stond eerder een houten kerk, die in 1202 door brand werd verwoest. Over de vroege kerkgeschiedenis is weinig bekend. Tussen 719 en 722 is de zendeling Bonifatius ook in Woerden en wijde omgeving actief geweest om het evangelie te verspreiden. Het is mogelijk, maar niet zeker, dat deze kerk door hem is gesticht.

 

In de dertiende eeuw verrees een stenen kerk, die in de loop der tijd steeds verder is uitgebouwd en verfraaid. Omstreeks 1372 werd begonnen met de bouw van de Westtoren. Overigens zou hier later de stadswacht nog worden ondergebracht. Het koor en het middenschip kwamen driekwart eeuw later gereed. Zo was omstreeks 1450 de H. Kruiskapel aan de noordzijde klaar en aan de zuidzijde een lage ingangskapel, die daarna werd voorzien van een verdieping met stenen gewelf. In de stenen ruimte die hier ontstond werd in 1543 een schatkamer gevestigd, die niet alleen voor de kerk fungeerde maar ook voor de stad, het gasthuis en het Groot Waterschap van Woerden. Tussen 1492 en 1509 werd de kerk uitgebreid met een kooromgang en een nieuwe sacristie (nu Consistoriekamer).

Oorspronkelijk was de Petruskerk een Rooms-Katholieke kerk. Dat veranderde met de Reformatie. In het rampjaar 1672 raakten de toren en het dak van de kerk in brand, toen de Franse bezetter met vuur een signaal wilde geven aan de troepen in Utrecht. Met het herstel van na de bezetting in 1675 heeft de Petruskerk in grote lijnen de huidige vorm gekregen. 

 

In 1980 – 1983 is de kerk grondig gerestaureerd.

Monumenten

In de kerk bevinden zich onder meer een orgel gebouwd door J.H.H. Bätz (1768) en een grafmonument van kapitein ter zee Hugo Schaap (1717). Er zijn enkele 18de eeuwse grafzerken te vinden en een kist met opschrift "Dieakenskist 1657".

 

Tijdens de restauratie zijn (beschadigde) beelden daterend van voor de Reformatie teruggevonden. Deze staan opgesteld in de kerk. Ook zijn er gebrandschilderde ramen te zien, ter gedachtenis aan Jan de Bakker (priester, maar ook geloofsmartelaar) en 'Het Wonder van Woerden’ (tijdens het Spaanse beleg van de stad van 1575 tot 1576).

 

Gidsen kunnen bezoekers meer vertellen over alle bezienswaardigheden en bijzonderheden en ook zijn er boeken over de kerk en haar geschiedenis.

De kerktoren is op Open Monumentendag te beklimmen en heeft, naast een luidklok, een carillon dat geregeld wordt bespeeld.

Petruskerk - exterieur 1
Petruskerk - exterieur 2
Petruskerk -exterieur 3
Petruskerk - preekstoel en kroonluchter
Petruskerk - Orgel
Petruskerk - Gedenkraam Jan de Bakker
Petruskerk - gangpad
bottom of page